Soli Özel:‘Şahinler’ şenliği

Soli  Ã–zel, Trump'ın tek tweetle görevden aldığı Tillerson ve yerine gelen Pompeo'nun yeni süreçte sert bir politika izleyeceÄŸini ve ABD'nin liberal deÄŸerlerden hızla uzaklaÅŸtığını iddia etti.

Yazının Tamamı

Ä°NSAN aslında merak ediyor. Yüz milyonlarca dolarlık serveti olan, önündeki siyasetçileri titretebilen, dünyanın en büyük ÅŸirketlerinin birisinin üst yöneticisi olarak dünyada önünde açılmadık kapı pek bulunmayan birisi, “Moronun teki” diye tanımladığı birisinin bakanı olmayı nasıl kabul ya da neden kabul eder? Hadi kabul etmesinde eÅŸinin ısrarı, ülkesine hizmet etme arzusu rol oynamıştır. Gene de sizi sürekli küçük düşüren, son zamanlarda görüşme imkânı bile bulamadığınız, en temel konularda fikir ayrılığı içinde olduÄŸunuz birisinin emrinde çalışmayı üstelik de her an kovulma tehdidi altında olduÄŸunuzu bilerek nasıl sürdürürdünüz?

“Hizmet aÅŸkı ve bakanlığının bekası” diye cevap vermek de anlamlı deÄŸil, zira Rex Tillerson başına geçtiÄŸi DışiÅŸleri Bakanlığı’nın prestijini yükseltmek, bütçesini artırmak, etkisini daha güçlü ÅŸekilde hissettirmek bir yana, fena halde budadı. Bütçesini hunharca kesti. En üst görevlere kimseleri atamadı. Bakanlığında çalışanlarla iÅŸbirliÄŸi yapmak, bilgi ve birikimlerinden yararlanmak için de hiçbir ÅŸey yapmadı. Halen ABD’nin 45 ülkede, ki bunların arasında Türkiye ve Suudi Arabistan gibileri de bulunuyor, büyükelçisi yok.

Petrol devi Exxon Mobil’in başındayken, bu ÅŸirketin çeÅŸitli ülkelerde dağıttığı rüşvetlerin açığa çıkmasına ve ÅŸirkete ceza kesilmesine yol açacak bir kanun maddesini son anda deÄŸiÅŸtirmeyi baÅŸarmıştı. Obama yönetiminin Kırım’ın ilhakından sonra Rusya’ya karşı uyguladığı ambargoya karşı çıkmış, ÅŸirketinin Rusya’daki petrol aramalarını kesmek istememiÅŸ ve sonunda DışiÅŸleri Bakanlığı’nın itirazlarına raÄŸmen Hazine Bakanlığı sayesinde Exxon Mobil iÅŸlerine bir süre daha devam edebilmiÅŸti.

Rusya’ya bu denli müzahir olan bir ÅŸirketin, bu siyaseti can-ı gönülden uygulayan baÅŸkanının Rusya konusunda BaÅŸkan Trump ile anlaÅŸmazlığa düştüğü için kovulması da hayatın cilvelerinden birisiydi. Britanya’da eski bir Rus ajanı olan Sergey Skripal ve kızını zehirlenmesi olayında Ä°ngiliz ve Amerikan istihbaratları iÅŸin içinde Rusya’nın olduÄŸu sonucuna varmış, BaÅŸbakan May bir ültimatom vererek Moskova’dan bir açıklama beklediÄŸini söylemiÅŸti.

BaÅŸkan Trump, asla ve hiçbir koÅŸulda Rusya hakkında suçlayıcı bir söz söylememe politikasına uygun olarak hadise hakkında kayıtsız kalır ya da en fazla “Bakalım doÄŸruysa düşünürüz” tavrını benimserken Tillerson bir hayli ağır sözlerle tutumunu açık etmiÅŸti. Amerikan DışiÅŸleri Bakanı, Britanya hükümetinin Rusya’yı suçlu bulan deÄŸerlendirmesine mutlak surette güveniyordu. Tillerson’a göre, Rusya dünyaya istikrarsızlık getiren sorumsuz bir güç olmaya devam ediyordu. Yaptıklarıyla baÅŸka ülkelerin egemenliÄŸini ve onların vatandaÅŸlarının güvenliÄŸini hiçe saydığını gösteriyordu.

KAYGI VERÄ°CÄ° TABLO

Bu sözler, Trump’ın zaten uzun zamandır yapmak istediÄŸi bir iÅŸi yapıp, son bir istiskal edici hareketle, Tillerson’un biletini Twitter mesajıyla kesmesine yol açtı. ABD hızla kuralsız, tepedeki ÅŸefin kafasına estiÄŸi gibi davranabildiÄŸi bir muz cumhuriyeti kimliÄŸine bürünürken, tüm dünya açısından ABD ne yapacağı bilinmez bir ülke haline geliyordu. ÖrneÄŸin Türkiye açısından bundan yaklaşık bir ay önce yapılan ErdoÄŸan-Tillerson zirvesinde konuÅŸulanların, varılan mutabakatların geçerli olup olmayacağı sorusu gündemdedir. Ãœstelik Tillerson’un yerine atanan CIA BaÅŸkanı Pompeo, Türkiye hakkında hayli olumsuz görüşlere sahip bir siyasetçidir.

Tillerson’un azli kendi başına zaten önemlidir, ancak son haftalardaki geliÅŸmelerle birlikte deÄŸerlendirildiÄŸinde ortaya hayli kaygı verici bir tablo da çıkıyor. Trump’ın ekonomi politikaları giderek “ekonomik milliyetçi”ekibin yönetimindedir ve dünya ile ticaret savaÅŸları ihtimali güçlenmektedir.

*Yazının Tamamı için HABER TÜRK'ü Tıklayınız.